Hoe in team werken rond 21ste -eeuwse vaardigheden

Aanbeveling 1: Doe aan "teamleren"

Teamleren is een van de 21e-eeuwse vaardigheden. Sommigen doen zelfs de aanbeveling dat teamleren niet een middel is maar een doel op zich. Deze aanbeveling komt voort uit het sociaal-constructivisme en de sociaal-kapitaaltheorie en is gebaseerd op de opvatting dat het proces van leren kan worden gezien als interactie met de omgeving (zie eerdere uitleg over sociaal kapitaal). Teamleren wordt ook wel aangeduid als collectief leren (Verbiest, 2003, 2012; Castelijns, Koster, & Vermeulen, 2009).

Uit " Vermeulen, M., & Vrieling, E. (z.d.). 21e-eeuwse vaardigheden: achtergronden en onderwijsimplicaties. https://www.poraad.nl/system/files/2018-01/21e-eeuwse%20vaardigheden%20achtergronden%20en%20onderwijsimplicaties.pdf"

Aanbeveling 2: De Vitale ruimte

Zorg ervoor dat jouw school een veilige en aangename werkomgeving heeft om aan teamleren te doen. Plan genoeg momenten om samen met je collega's samen te zitten. Niet enkel per vak maar ook vakoverschrijdend. Leer van elkaar door te bespreken waar je mee zit, wat je sterktes en zwaktes zijn. In vele bronnen spreken ze in dit geval over de zogezegde Vitale ruimte. Maar wat is dit nu?

Wat is de vitale ruimte?

Wanneer ben je nou effectief aan het professionaliseren? Het geheim zit hem in de balans. Zo is alleen maar op eigen initiatief professionaliseren niet effectief. Er moet bijvoorbeeld een goed evenwicht gevonden worden tussen individueel en collectief, gepland en ongeplande of spontane ontwikkeling, pas dan is er sprake van een zogenoemde vitale ruimte, als het ware een levende professionele ruimte op een school.
Om te innoveren moeten scholen de balans zoeken en ruimte maken voor spontaan én gezamenlijk gepland leren. Scholen zijn tot nu toe vooral gewend om innovaties die anderen bedacht hebben uit te voeren. Dit maakt het lastig om kennis uit te wisselen, bijvoorbeeld bij al die pilots die het onderwijs rijk is. Beter is het als beleidsmakers, onderzoekers en leraren samen aan de slag gaan met het ontwikkelen en uitvoeren van innovaties. Zo worden scholen trekkers van innovaties in plaats van volgers.


Uit "Didactief | Professionalisering organiseren. (n.d.).

https://didactiefonline.nl/artikel/professionaliseringorganiseren#:~:text='Vitale%20ruimte'&txt=Er%20moet%20bijvoorbeeld%20een%20goed,professionele%20ruimte%20op%0een%20school."

Meer lezen over dit schema? Klik hier:
Wielinga, H. E. (2013). De coherentiecirkel.
https://www.linkconsult.nl/files/2014/nederlands/wb%205%20coherentiecirkel.pdf

Hoe verbeter je nu de teamdynamiek?

Organiseer iets:

Hoe kun je nu het teamleren beïnvloeden? Simpel: hoe meer hoe beter! Organiseer daarom voldoende sessies met het gehele team! Vergaderingen, projecten, oudercontacten (ook zij maken deel uit van het team). Maar ook teambuildings helpen! Wat kun je concreet doen? Bekijk hiervoor onderste bronnen:

Bron 1: https://101werkvormen.nl/teambuilding/7-teambuilding-spellen-voor-leerkrachten-die-met-jongelui-werken/

Bron 2: https://billetto.nl/blog/20-geweldige-teambuilding-activiteiten-voor-je-volgende-evenement/

Lees je in:

Lees je in over hoe groepsdynamiek in elkaar zit. Ik geef al vast een eerste duw in de rug!

Bron 1: Teamleren. (2017, August 18). Petersnijders.info. https://petersnijders.info/teamleren/

Bron 2: De 5 Gouden tips voor teamleren - Schateiland. (2018, September 12). Schateiland. https://schateiland.com/blog/de-5-gouden-tips-voor-een-teamleren/


Concreet: Hoe werk je aan 21 -eeuwse vaardigheden als team?

Stap 1: Wat doe je al? Wat moet er gebeuren in jouw vak?

Bekijk onderstaande doelenmatrix en bekijk hier wat in jouw vak word verwacht.

Sander zet hier de doelenmatrix van robine

Doe je dit nog niet? Vraag dan even aan collega's hoe zij dit aanpakken? Of druk "HIER Sander zet hier zo een link naar dat extra blad met informatie" om meer informatie te vinden over hoe deze vaardigheden te implementeren in jouw vak.

Stap 2: Wat zijn gemiste kansen?

Je weet ondertussen welke eindtermen aan bod/ zouden moeten komen in jouw lessen. Welke kansen heb je laten liggen? Welke transversale eindtermen zou je ook nog kunnen opnemen in jouw lessen?

Bekijk hiervoor opnieuw de doelenmatrix, bespreek met je vakcollega's hoe zij dit doen.

Stap 3: Heterogene groepen

Maak contact met leerkrachten uit andere vakken, en bespreek welke vakoverschrijdende doelen jullie samen kunnen opnemen. Hiervoor verwijs ik opnieuw naar de doelenmatrix. Klik "hier" voor extra lesideetjes voor jouw les!


Maak een gratis website. Deze website werd gemaakt met Webnode. Maak jouw eigen website vandaag nog gratis! Begin